शिवराज पिंपुडे

खेळ खेळण्यातून घडवताना...       जम्मत घरात पझल लायब्ररीची सुरुवात नुकतीच झाली होती. मा. विवेकराव पोंक्षे सर (उपकार्यवाह, शिक्षण प्रभाग, ज्ञान प्रबोधिनी) म्हणाले , ‘ वेबसाईटसाठी छोटा व्हिडिओ बनवूयात पझल लायब्ररीवर. ' स्वतः आले त्या दिवशी. अर्ध्या तासात काम झालं. सरांनीही एक बाईट दिला. जाताना म्हणाले , ' छान सेट झालीये लायब्ररी. पण तू खेळण्यांना साधने म्हणतोस तर नेमकं काय शिक्षण होतं मुलांचं ; असं काही पाहिल यं स का ? काही निरीक्षणं करता येतील का ? नोंदी करता येतील का ?'       असा काही विचारच   केला नव्हता मी अद्याप. सरांनी जाता जाता डोक्यात एक पिल्लू सोडलं होतं. माझं विचारचक्र सुरू झालं. थोडं फार लेखनही सुरु झालं. सरांशी फोनवर चर्चा सरू झाली . सहा-सात दिवस चालला हा कार्यक्रम. पण त्यातून एक विषय आकार घेत होता – ' खेळण्यांच्याद्वारे मुलांच्या निरीक्षणात्मक नोंदी. '       परत एकदा आमच्याकडे असणारी खेळणी आम्ही नीट पाहिली. एखाद्या खेळण्याशी मूल खेळत असेल तर त्याच्याविषयी कोणत्या गोष्टी समजतील? त्याची काय प्रकारची निरीक्षणे नोंदवता येतील ? असा

 या हृदयीचे त्या भिंतींवर ...  मागच्याच्या मागच्या मे महिन्यात शाळेचं रंगकाम निघालं.  प्रत्येक वर्ग वेगळ्या रंगाने रंगवण्याचं ठरलं.  या रंगकामात मुलांचाही काही सहभाग घेऊयात असं वाटून   गेलं.  त्यासाठी प्रत्येक वर्गातील मागची भिंत न रंगवता प्रायमर   देऊन   तशीच ठेवण्यात आली.   शाळा सुरु झाली आणि या पांढऱ्या रंगानंं विविध रूपंं धारण   करण्यास सुरवात केली.  हातांच्या ठशांपासून ते फुटबॉलच्या शिक्क्यापर्यंत आणि  स्वाक्षरीपासून ते शाईच्या डागापर्यंत सर्वांनी भिंत सजू लागली.  आता काहीतरी तातडीन करण्याची गरज निर्माण झाली होती.  जम्मत घराने योजलेल्या एका कार्यशाळेच्या माध्यमातून   आभाताईंंचा परिचय झाला होताच.  ..................................................   इ. ९ वी क चा वर्ग.  वेळ सकाळी ९ ची.  वर्गातील बाकांची रचना बदलेली.  सर्व बाकं फळ्याच्या बाजूने, दाटीदाटीने.  आज फळा म्हणून मागची भिंत.  वर्गात फक्त १५-१६ मुलंमुली, आभाताई व कामथे सर.   आजच्या विषयाबाबत माझी उपस्थिती असूननसून सारखीच.  वर्गातील शैक्षणिक साहित्य – रंगांचे डबे, ब्रश, रोलर, फडकी,   ‘घोडा’, टेबल